Gaz Maskesi Çeşitleri

Gaz maskesi kullanımı her ne kadar artmış olsa da yeterli seviyede olmadığı açıktır. Günümüz Türkiye’sini ele alacak olursak iş sağlığı ve güvenliğinden öte kendi sağlığımızı da çok düşünmediğimiz açık. Belki umursamazlık belkide başımıza gelecekleri “bana bir şey olmaz” mantığıyla çok kestiremediğimizden güvenlik ekipmanı kullanımında maalesef bir boş vermişlik hali içindeyiz. Gaz maskesi kullanımı açısından bakacak olursak da durum çok farklı olmadığını görüyoruz.
Gaz maskesi çeşitlerine girmeden önce gaz maskesi nedir? Ne için kullanılır? sorularına öncelikle cevap vermek gerektiğini düşünüyorum. Çalışma yapılan ortamda bulunan zehirli gaz ve benzerlerine karşı koruyan, özel olarak yapılmış ve yüze takıldığında güvenlik ekipmanına gaz maskesi olarak adlandırıyoruz. Gaz maskeleri kimyasal gazlara karşı kullanıldığı gibi özel toz filtreleri ile toz ve gaz gibi çok fonksiyonlu olarak da kullanımı mümkün olmaktadır. Bazı iş ortamlarında toz ve zehirli gaz birlikte bulunduğundan kombine filtreler tercih edilmesi çok daha doğru olmaktadır.
Gaz Maskesi Çeşitlerine Genel Bakış
Maske çeşitlerinden bahsetmek gerekirse hava beslemeli ve hava beslemesiz olarak ikiye ayrılmakta ve bunların arasında en çok kullanılan gaz maskesi tipi olan hava beslemesi olmayan maskeleri ikiye ayırıp üç ayrı kategoride incelenmesi daha faydalı olacağı kanaatindeyiz. Bunların dışında acil kaçış maskeleri gibi değişik isim altında maske tipleri olsa da bunlar aşağıdaki maske kategorilerinden birine dahil edilebilmektedir.
- Tam yüz maskesi
- Yarım yüz maskesi
- Hava beslemeli maskeler
Tam yüz gaz maskeleri ile yarım yüz maskeleri aynı filtre yapılarına sahiptir. Havayı filtre etme kapasiteleri de aynıdır. İşyerlerinde yaygın olarak kullanılan 3m adıyla bilinen maske, drager markalı maske gibi firmaların filtreli her iki model içinde kullanılabilir şekilde üretilmektedir. Bunların tek farkları ise yüzü kapatma oranlardır. Gözlerin kimyasal maddelere karşı hassasiyeti ve biyolojik mikrop, virüs gibi bulaşıcı organizmaların gözlerden bulaşma riski asla unutulmamalıdır. Hava beslemesiz olan filtreli maskelerin bazı avantaj ve dezavantajları bulunmakta olup detaylı açıklamak gerekirse,
Avantajları;
- Bulunabilecek en ucuz solunum koruma yöntemidir
- Kullanımı basittir
Dezavantajları;
- Farklı yüz şekillerine tam uyum sağlaması zordur
- Hava kaçaklarına karşı etkisizdir
Hava beslemeli sistemlerde özel olarak yapılmış filtre sistemi bulunmaktadır. Bu filtrelere bağlı olan fan ve dahili pil dış havayı filtrelere iterek temizlenmesi sağlar, temiz hava böylece filtrelerden maske hortumuna geçmiş olur. Fan devamlı maske içini hava ile beslediği için artı bir basınca sebep olacaktır. Maske içerisindeki basınçlı hava herhangi bir sızdırma yada kaçak olması durumunda dışarı doğru çıkacaktır. Böylece zehirli yada biyolojik olarak kirlenmiş havanın içeri girmesi engellenmiş olacaktır. Hava beslemeli gaz maskelerinin avantaj ve dezavantajlarına inceleyecek olursak;
- En etkili korunma yöntemidir
- Sızdırmaya karşı korumalıdır
- Pil ömrü sınırlıdır
- Pahalı sistemlerdir
- Sivil kullanım için uygun değildir