Akaryakıt İstasyonlarında İş Güvenliği
Akaryakıt İstasyonlarında İş Güvenliği sektör bazında istihdam edilen çalışan sayısı göz önünde bulundurulduğunda küçük ve orta ölçekli işletmeler sınıfında yer alan iş yerlerine göre çalışan sayısının oldukça fazla olduğu görülmektedir. İstatistikler incelendiğinde, meydana gelen iş kazalarının büyük bir bölümü “makinelerin sebep olduğu kazalar” olarak iş kazaları sebepleri sıralamasında ilk sıralarda yer alıyor. Bu durum makinelerin çalışanlara verebileceği zararları önleme amaçlı koruyucu önlemlerin yeterli seviyede sağlanmadığını ortaya koymaktadır. İş Sağlığı ve Güvenliği’nin önleyici yaklaşımının temelini; risk analizi, acil durum planları ve eğitimler oluşturur. Risk değerlendirmesi, iş yerinde, çalışanlara zarar verecek olan etmenlere karşı yeterli tedbir alınıp alınmadığını ortaya koyan teknik bir yaklaşımdır. Risk değerlendirmesinde amaç; iş yerinde, çalışanların, sağlık ve güvenliklerini tehdit eden etmenlerin tespit edilmesi, derecelendirilmesi ve önleyici tedbirlerin belirlenerek çalışma ortamı risklerini kabul edilebilir seviyeye düşürmektir.
İçindekiler
Akaryakıt İstasyonlarında Fiziksel ve Kimyasal Tehlikeler
İçten yanmalı motorların egzoz gazları, yüksek derecede zehirleyici, kokusuz ve renksiz bir gaz olan karbonmonoksit içerir. Özellikle kapalı ortamlarda ve motor çalışır halde bakım yapılırken, çalışanlar bu gazı solumak durumunda kalabilirler. Karbonmonoksit zehirlenmesinde ilk belirtiler baş ağrısı, yorgunluk hissi, mide bulantısı, nezle halidir. Uzun süre karbonmonoksit solunması ölüme neden olmaktadır. Akaryakıt istasyonlarında zehirlenmeye neden olabilecek bir diğer tehlike, benzin, motorin, ısıtma yağı ve gazyağı buharlarıdır. Bunların uzun süreler veya fazla miktarlarda solunması başlarda hafif zehirlenmeye, uyuşmaya neden olur. Kısa süreli fakat yüksek miktarlarda solunması durumunda baş dönmesi, baş ağrısı, bulantıya neden olur ve gözleri, burnu ve boğazı tahriş eder.
Yakıt pompalarından araçlara yakıt transferi işlemi sırasında kullanılan yakıt çalışanın el ve vücuduna temas edebilir. Çalışanların elleri ve vücutlarına temas eden petrol ürünleri dermatit ve diğer cilt problemlerine neden olabilir.
Benzinin tanklardan hortumlanması işlemi yapılırken vakum olarak ağzın kullanılması durumunda benzinin içeriğindeki hidrokarbonlar doğrudan ciğerlere ulaşır ve bu benzin içmekten 200 kat daha zararlıdır. Bu işlemi sürekli yapan bir çalışanda zatürre görülebilir. İleri aşamalarında akciğer ödemlerinde kanama, ciddi sağlık sorunlarına ve ölüme neden olabilir.
Benzinin içeriğinde benzen bulunur. Benzen buharını soluyan çalışanlarda kanser hastalığının görülme riski artar. Tüm benzin türlerinde benzen sıvısı bulunur fakat bunun buharına kısa sürelerde veya az miktarlarda sunuk (maruz) kalan çalışanlarda kanser görülme riskini artmaz. Benzen buharına uzun süreler sunuk kalan çalışanlar ise kanser tehdidi altındadır. Yapılan çalışmalarda benzin istasyonlarındaki gündelik çalışmalarda sunuk kalınan benzen buharı miktarının aşırı olmadığı tespit edilmiştir. Yine de, benzin istasyonlarında benzen tehlikesinin her durumda göz önünde bulundurulması gerekir. İşleyişteki bir bozukluk çalışanın benzen buharına aşırı sunuk kalmasına neden olabilir.
İstasyona gelen araçların fren sisteminin kontrol edilmesi ve bakımının yapılmasında çalışanlar özellikle eski model arabaların fren balatalarında bulunabilecek asbest tozlarına sunuk kalabilirler. Asbest liflerinin solunması çalışanda asbest denilen pnömokonyoz’a neden olabilir.
Taşıtların akülerinde sülfürik asidin korozif elektrolit çözeltileri bulunur. Bunlar akü dolumu veya bakımı yapan çalışanlarda yanık tehdidi oluşturur. Akü bakımı sırasında ellerine veya vücutlarına sülfürik asit çözeltisi temas eden çalışanlarda ciddi yanıklar oluşabilir. Ayrıca, aşırı şarj olan aküler hidrojen gazı salınımına neden olur ve bu gazı soluyan çalışan zehirlenebilir.
Akaryakıt İstasyonlarında Kazalar
Benzin, çok düşük sıcaklıklarda bile kolay tutuşabilen bir buhar açığa çıkarır. Benzin buharının kolay yanıcılığı, akaryakıt istasyonlarını yangın, parlama ve patlama riski yüksek olan iş yerleri haline getirir. Benzin buharının tutuşmayı sağlayacak bir ısı kaynağına temas etmesi durumunda ani ve büyük yangın ve patlamalar meydana gelebilir. Benzin buharı havadan ağır olduğundan zeminde toplanır. Olası bir gaz çıkışında, sigara gibi ısı kaynakları yangına veya patlamaya neden olabilir. Depolarda ve pompa bölümlerinde oluşan statik elektrik de yangın ve patlamaya neden olabilir. Akaryakıt istasyonlarında çıkabilecek küçük bir yangın, istasyonda çok fazla yanıcı ve patlayıcı madde olması nedeniyle, büyük yangınlara ve patlamalara dönüşebilir.
Akaryakıtların ve istasyonda kullanılan diğer kimyasal malzemelerin bulundukları tanklarda meydana gelecek sızmalar, çalışanlara zarar verebilecek tehlikeler yaratabilir. Sızıntı yapmış bir temizlik malzemesi tankının yakınında çalışanlar kayıp düşebilir. Sızıntı yapmış bir tanktaki malzeme çalışanın vücuduna temas edebilir ve deriyi tahriş edebilir. Sızıntı yapmış bir akaryakıt tankından kaynaklanan bir yangın veya patlamaya sebep olabilir.
Akaryakıt istasyonlarında yangın ve patlamaya neden olabilecek bir diğer güçlü enerji akışı yıldırım düşmesiyle gerçekleşebilir. İstasyona düşecek bir yıldırım, buradaki tutuşabilir ve patlayıcı maddeleri harekete geçirerek büyük yangın ve patlamalara neden olabilir.
Akaryakıt istasyonlarına giren araçlar da oradaki çalışanlara ve müşterilere zarar verebilir. İstasyona giren ve çıkan araçlar, orada bulunan çalışanlara, birbirlerine veya pompa sistemine çarpabilir. Bu kazalar hafif yaralanmalar veya araçlarda tahribatla sonuçlanabileceği gibi, pompa sistemlerinin zarar görmesi durumunda ciddi yangın ve patlamalar da yaşanabilir.
Akaryakıt İstasyonlarında Sağlık ve Güvenlik Önlemleri
Kapalı alanda yapılan çalışmalarda eğer ortam havasına zehirli kimyasal buharları salınımı oluyorsa, uygun havalandırma sistemleri ile ortam havası temizlenmelidir. Kapalı alanda motor çalıştırılarak çalışma yapılacaksa, aracın egzoz dumanını dışarıya taşıyan bir boru sistemi bulunmalı ve ortama karbonmonoksit çıkışı olmadığından emin olunmalıdır ve ekipmanların periyodik kontrolleri yapılmalıdır..
Elektrik kaynaklı yangınların önlenebilmesi için elektrik panoları, yanıcı ve patlayıcı malzemelerin yakınlarında bulunmamalıdır. Tanklar, pompa sistemleri ve diğer ekipmanın statik elektrik birikmesine karşı yüzey topraklaması periyodik olarak yapılmalı ve kayıt altında tutulmalıdır..
Akaryakıt istasyonlarındaki yangınlardan korunmak için yıldırım düşmesine karşı önlem olarak mutlaka periyodik kontrolleri yapılan paratoner bulundurulmalıdır. Olası bir gaz sızıntısı durumunu tespit edebilecek periyodik muayeneli sızıntı algılayıcı sistemler kullanılarak, sızan gaza ısı kaynağına ulaşmadan önce müdahale edilebilir. İş yeri çevresinde kuru ot veya tutuşabilir malzeme bulundurulmamalıdır ve akaryakıt istasyonu yakınlarında açık ateş kullanılmamalıdır, kesinlikle sigara içilmemelidir.
Akaryakıt istasyonları içindeki trafik akışının düzgünce sağlanabilmesi ve güvenlik kurallarının herkes tarafından bilinebilmesi için gerekli yerlere uyarı işaretleri konulmalıdır. İstasyon içindeki hız limiti, araçların takip etmeleri gereken yollar, istasyon içerisinde sigara içilmeyeceği gibi bilgilerin belirtildiği levhalar sayesinde müşteriler istasyon güvenliğini tehdit edecek davranışlarda bulunmayacaklardır.
Akaryakıt İstasyonlarında Kişisel Koruyucu Donanım Kullanımı
Akaryakıt istasyonlarında iş güvenliği için çalışanların derilerini kimyasal yanıklarından, yakıtlardan, solventler den korumaları gerekir. Bu nedenle, akaryakıt istasyonu çalışanı hangi işi yaparken hangi kişisel koruyucuyu kullanması gerektiğini bilmelidir.
- Takılıp düşme tehlikesinin olduğu alanlarda kaymaz tabanlı ve parmak koruyuculu iş güvenliği ayakkabıları giyilmelidir. İşyerinde her zaman kaymaz ayakkabılar giyilmelidir.
- Kimyasal maddelerin el ile temasının gerçekleşebileceği işler yapılırken, çalışanlar yapılan işe ve kullanılan kimyasala uygun eldivenler kullanmalıdır.
Kimyasalların buharlarına, toz ve dumana sunuk kalınacak bir iş yapıldığı durumlarda solunum yolu koruyucuları kullanılmalıdır.
Katodik Koruma Sistemi yazımıza linkten ulaşabilirsiniz. Ayrıca blog yazılarımızı takip ederek tüm sektörle alakalı güncel bilgilere ulaşabilirsiniz. Tüm bunlara ek olarak web sayfamızdaki sosyal medya butonlarından Engin İSG firmamızın Facebook, Twitter, Instagram ve Youtube sosyal ağ hesaplarımıza erişim sağlayabilir bizi takip edebilirsiniz.
Engin OSGB (Ortak Sağlık Güvenlik Birimi) olarak tüm sektörlere İSG hizmetleri veriyoruz, talep ve istekleriniz konusunda web sitemiz üzerinden fiyat teklifi alabilir yada 0850 441 67 42 telefon numarasını arayarak ücret Bilgisi öğrenebilirsiniz. Ayrıca tüm hizmetlerimiz için güncel kampanyalarımızdan ve özel indirimlerimizden faydalanabilirsiniz
